کد مطلب:49156 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:2

گنجینه پرسمان » قرآن

از برخي از آيات استفاده مي شود كه گروهي از عرب جاهلي فرشتگان رامي پرستيدند . آيـات يـاد شده در زير , بر اين مطلب گواهي مي دهد : و لايامركم ان تتخذوا الملائكه و النبيين اربابا (1) . هـرگـز بشري ( كه خداوند به او كتاب و حكمت و نبوت داده است ) امر نمي كند كه فرشتگان و پيامبران را , پروردگار خود بدانيد . لن يستنكف المسيح ان يكون عبدا للّه و لا الملائكه المقربون (2) . هرگز مسيح و فرشتگان مقرب , ابا نداشتند كه بنده خدا باشند . در حـالـي كـه از آيه ديگر استفاده مي شود كه روز رستاخيز , فرشتگان , معبود بودن خود را انكار مـي كـنـنـد و مي گويند : اين گروه ما را نمي پرستيدند , بلكه جن راپرستش مي كردند , چنانكه مي فرمايد : و يوم يحشرهم جميعا ثم يقول للملائكه اهولاء اياكم كانوا يعبدون قالوا سبحانك ,انت ولينا من دونهم , بل كانوا يعبدون الجن اكثرهم بهم مومنون (3) . روزي كه همه را محشور مي كنيم , سپس به فرشتگان مي گوئيم : آيا آنان شما رامي پرستيدند ؟ . آنان مي گويند : ترا تنزيه مي كنيم , تو ولي ما هستي ( نه آنان ) , بلكه جن را مي پرستيدند و بيشتر آنان به جن ايمان داشتند . اكنون سوال مي شود كه جمع ميان مفاد اين دو آيه چگوه است ؟ .

جاي بحث نيست كه هم خدا از جريان آگاه هست , و هم فرشتگان . هدف از سوال ,تحقيق از وضع پرستندگان نيست . وضع آن ها ارتباطي به فرشتگان ندارد كه آنان پاسخگوي سوال باشند . چـيـزي كـه مي تواند مربوط به آنان باشد , اين است كه آنان نسبت به پرستش خويش چه حالي را داشتند ؟ . آيا راضي بودند يا نه ؟ آيا به دعوت آنان بود يا نه ؟ . همانطور كه عين اين سوال نسبت به حضرت مسيح مطرح بود كه آيااو نيز راضي به كار آنان بود يا نه ؟ . بـنـابـرايـن مـفـاد آيه اين مي شود كه آيا شماآنان را به پرستش غير خدا دعوت كرده بوديد ؟ آنان مي گويند : نه , بلكه جن ( كه همان شيطان و جنود او باشند ) چنين كرده بودند . تـوضـيح اينكه , جمله انت ولينا من دونهم مي رساند كه آنان , هر نوع پيوندي رابا پرستندگان سلب نموده و تنها پيوند خود را با خدا حفظ كرده بودند . و اين گواه بر آن است كه فرشتگان از اعمال آنان ابراز انزجار مي نمايند . روي اين اصل , مفاد آيه اهولاء اياكم كانوا يعبدون اين است كه : آيا شما به پرستش آنان رضا داده و يـا دعـوت كـرده بوديد ؟ آنان فورا در پاسخ , هر نوع ارتباطخود را با پرستندگان قطع نموده و مي گويند : انت ولينا من دونهم يعني ما به چنين كاري راضي نبوديم . و اگر ما را مي پرستيدند , به دعوت جنيان بود . نظير اين مطلب در آيه مربوط به حضرت مسيح است . خداوند به آن حضرت چنين مي فرمايد : ءانت قلت للناس اتخذوني و امي الهين . آيـا تـو راضـي شدي كه ترا و مادرت را معبود اخذ كنند ؟ مسيح در پاسخ مي گويد :خير , بدليل اينكه با آنان آنچه را كه تو امر كردي گفته بودم . از اين بيان مي توان به هدف دو آيه پي برد و اختلاف بدوي آن را از بين برد . مـفـسـران اسـلامـي , در ايـن مـورد وجـه ديگري نيز يادآور شده اند كه براي اختصار , ازنقل آن خودداري مي شود .

---

پرسشها و پاسخها
سبحاني - جعفر 1 - سوره آل عمران , آيه 80 . 2 - سوره نساء , آيه 172 . 3 - سوره سباء , آيه 40 - 41 .